دموکراسی در عصر شبکه‌های اجتماعی

ایران:

در جهان به‌هم ریخته کنونی انواع مشکلات و اتهام‌زنی‌ها برقرار و اوضاع بشدت بی‌ثبات است. دولت امریکا و شخص دونالد ترامپ به انواع زیاده‌روی‌ها متهم شده‌اند و دفاعیه‌ای برای مرد جنجالی کاخ سفید که تا به حال ۴۵ نفر از منصوبان خودش را طی ۱۵ ماه زمامداری‌اش در امریکا اخراج کرده، وجود ندارد.

در فرانسه، آلمان، هلند و ایتالیا نتایج انتخابات سیاسی یک سال اخیر یا زمامداران تازه‌ای را که بیشتر پوپولیست هستند سرکار آورده یا احزاب و آدم‌هایی را که چون رأی قاطع نیاورده‌اند مجبورند دولت‌های ائتلافی تشکیل دهند و البته هنر این کار را چندان نمی‌شناسند. جهان، مبتنی بر یک سری اطلاعات نامطمئن و داده‌های بدوی و ابتدایی رایانه‌ای شده که چون اکثرشان مخدوش و متضاد هستند، نمی‌توان انتظار ترمیم اساسی سیاست‌های موجود را داشت استیون له ویتسکی و دانی‌یل زیبلات که در رشته جامعه‌شناسی و علوم سیاسی دکترا دارند، می‌گویند دموکراسی‌های معروف در جهان به یک نخ نازک بند هستند و معماری‌های سیاسی در غرب که براساس این علوم لرزان صورت می‌گیرند رو به ناکجاآباد می‌روند، حتی کارشناسان مجرب و دولت‌های بزرگ نیز با کنار گذاشتن دکترین‌های عمیق سابق خود به موتور جست‌وجوگر سایت‌هایی عادی چون گوگل برای طراحی اقدامات بعدی خود رجوع می‌کنند و شوخی و جدی با یکدیگر درهم آمیخته است و مناسب‌ترین نمونه و مثال در این زمینه امریکای آشفته کنونی است که یک سال و ۳ ماه پس از روی کار آمدن مردی که برج‌هایش را در منهتن به نام خود نامگذاری کرد، نمی‌تواند خوب را از بد تفکیک کند و هر روز یکی از وعده‌های دونالد ترامپ را در ایام انتخابات تعدیل و ترمیم می‌کند و به‌جای کشیدن دیوار حائل بین خودش و مکزیک در حال سورچرانی در ریاض یا قرارداد بستن با چین و خط و نشان کشیدن برای کره شمالی است.

 از حمله موشکی تا تهاجم نژاد پرستانه
پس از حمله موشکی دونالد ترامپ به سوریه در بهار سال ۲۰۱۷ که در اعتراض به ادعای استفاده سوری‌ها از سلاح‌های شیمیایی علیه اتباع این کشور صورت گرفت حتی هر دو مجلس نمایندگان و سنای امریکا علیه رئیس‌جمهوری لجام گسیخته کشورشان موضع‌گیری و کار وی را همانند ششلول‌بندی فردی و فاقد تعقل در عصر سیاست‌های مدون و همکاری‌های گروهی نامیدند؛ در تابستان ۲۰۱۷ نیز یک اتومبیل
افسار گسیخته به میان تظاهرکنندگان در شارلوتزویل امریکا یورش برد و تعداد زیادی را کشت و مجروح کرد ولی ترامپ حتی از محکوم کردن افراد مهاجم که گرایش‌های نژادپرستانه آشکاری داشتند و ضد سیاهان بودند، امتناع کرد.

   رسانه‌های دروغ پرداز از منظر ترامپ
ترامپ بارها ادعا کرده مسأله‌ای که بیش‌ترین لطمه را به تشکیلات وی وارد کرده، اخبار و اطلاعات دروغین از سوی نشریاتی است که از روز نخست نیز با وی بد بوده‌اند و سرآمد این بنگاه‌ها از دیدگاه وی CNN است که دوست می‌داشت هیلاری کلینتون رئیس جمهوری امریکا شود. تشکیلات ترامپ برای تحقیر این رسانه‌ها یک «جایزه اخبار غلط» را اختراع و آن را به طور نمادین به CNN اهدا کرد اما این مسأله تنها تأثیری که داشت زیادتر شدن مراجعان این شبکه خبری بوده است که می‌خواهند بدانند چه میزان از اخبار روزانه این سایت دروغین است و چه مقدار صحیح.

  مولتی میلیاردرهای غیرقانونی
سال‌هاست که ابهام پولشویی و فساد مالی نهادهای مختلف امریکایی را درمی‌نوردد و دایره اتهام زنی حتی کاخ سفید و مسئولان تراز اول آن را هم شامل شده است. سال پیش عنوان شد که یک سری برگه‌ها و مدارک تازه در برخی رسانه‌های امریکا دست به دست شده که نام و عنوان و امکانات افراد ویژه‌ای را افشا می‌کند که پول‌های دولتی و سرمایه‌های ملی را به نام خود کرده و به بانک‌های خارجی ارجاع داده‌اند. بدتر از همه وجود ۳ نام در صدر فهرست مولتی میلیاردرهای غیرقانونی امریکا است که مجموع ذخایر مالی‌شان با اندوخته کلی ۵۰ نفر انتهایی فهرست، برابری می‌کند. ترامپ در قامت یک سرمایه‌دار ارشد کشور البته منعی در وسعت اقدامات اقتصادی تاجران عمده کشورش ایجاد نکرده اما دولت امریکا نگران توجیه نشدن این خرج‌ها در نهادهای بررسی‌کننده تخلفات اداری و محاکم سرقت‌های بزرگ اقتصادی است.
  تداخل سودهای تجاری با بهره‌های سیاسی
دونالد ترامپ که در نطق‌های انتخاباتی‌اش به دفعات وعده برچیدن بساط دوستی‌ها و ارتباطات غیرقانونی در کاخ سفید و انجام انتصاب‌های مبتنی بر اصول را داده بود، از همان روز نخست زمامداری‌اش متهم به تفکیک نکردن سودهای شخصی تجاری از برخی حساب‌های دولتی و رسمی شده و اینک نیز این شائبه وجود دارد که چه میزان از تصمیم‌ها و احکام و قوانین صادره عجین با منافع سیاسی کشور است و چه مقدار برخاسته از سود شخصی رئیس‌جمهوری و نزدیکان او و حتی انتصاب‌های وی نیز بوی بهره‌جویی‌های اقتصادی یا انحصارگری‌های سیاسی را می‌دهند. همین امروز به «رابرت مولر» اتهاماتی در این زمینه‌ها وارد شده زیرا او در زمان تصدی پست رئیس اف بی آی به گونه‌ای از فرمان باراک اوباما در سال ۲۰۱۰ مبنی بر فروش اورانیوم غنی شده رده نخست به یک شرکت عمده روسی بهره‌های جنبی عظیم برد و با اینکه او ارتباط درجه اولی با ترامپ ندارد اما آگاهان می‌گویند از اینگونه ارتباط‌های آلوده در تشکیلات ترامپ نیز کم نیست.

     بی‌اعتنایی حتی به «هم حزبی‌ها»
بدتر از هر چیزی شائبه‌های ترامپ یا متهم‌کنندگان وی درخصوص زیر پا گذاشته شدن حقوق فردی اشخاص مرتبط با کاخ سفید یا مخالفان آنها در درگیری پایان‌ناپذیر دموکرات‌ها با جمهوریخواهان است. ترامپ با انتصاب‌های کوتاه مدتش نشان داده که حتی به حفظ حقوق و اعتبار «هم‌حزبی»های خود نیز بی‌اعتنا است و اسفبارتر از هر چیزی برکناری «جیمز کامی» از مدیریت اف‌بی‌آی فقط با تصور کج‌روی اطلاعاتی وی و در اختیار داشتن نوارهایی بود که متن مذاکرات پنهانی سایرین را افشا می‌کرد. در همه این موارد «سرچ‌های» افرادی که در دو سوی ماجرا ایستاده بودند برای کشف کج‌روی‌های قبلی و نمونه‌های تمرد و تخلف مقام‌های دولتی و مخالفان‌شان در موتورهای جست‌وجوگر گوگل و مشابه آن نشان می‌داد که تا چه میزان افراد شاخص عرصه سیاست هم از گزارش‌های مذموم تهیه شده با ادوات کلاسیک‌تر دور افتاده‌اند و به «دم‌دستی»ترین اطلاعات که در اینترنت موجود است، قناعت
 می‌ورزند.

  اوج جست‌وجوهای اینترنتی
اوج جست‌وجوها در سیستم‌ها و فایل‌های اطلاعاتی موجود در اینترنت زمانی در امریکا حادث شد که مجلس سنا کوشید جانشینی برای جف سشنز بیابد که به کابینه ترامپ پیوسته بود تا به‌عنوان دادستان کل کشور فعالیت کند. این تنها موردی نبود که «سرچ»های اطلاعاتی اینترنت و شبکه‌های بین‌المللی و سایت‌های خبررسانی را اشغال کرد و پس از حمله کلامی تند ترامپ به کشورهای آفریقایی و هائیتی همان ماجراها تکرار شد. اضافه بر این جست‌وجوهای اطلاعاتی در سایت‌های ذخیره‌کننده سوابق افراد در زمان نامزد شدن «نیل گور» سرچ برای پست دیوان عالی امریکا و همچنین صدور احکام منع‌کننده سفرهای اتباع ۷  کشور و سپس ۶ کشور مسلمان به خاک امریکا توسط ترامپ نیز به یک نقطه اوج
رسید.
بله، این جهانی است که سیاستمداران نخبه صاحب پیشینه اطلاعاتی قوی جایشان را به افرادی داده‌اند که چون دوره تصدی پست سیاسی‌شان کوتاه است به داده‌های رایانه‌ای اکتفا می‌کنند و همان را مانیفست خود قرار می‌دهند. آنها آدم‌هایی سطحی‌اند و هرگز نیز خیال غنی شدن و عمیق عمل کردن ندارند.
منبع:‌ Brooking Edu