جناب آقای علیاصغر محمدخانی
آشنایی «خانهی مهاجران روس» آلکساندر سولژنیتسین با «شهر کتاب»، بزرگترین مؤسسهی علمی ـ پژوهشی ایران در زمینهی ادبیات خارجی، در سال ۲۰۱۳ صورت پذیرفت. پیداست ایرانیان به ادبیات روسی دلبستگی فراوانی دارند و آثار نویسندگان روس سدهی نوزدهم و اوایل سدهی بیستم را به خوبی میشناسند، اما سطح آشناییشان با ادبیات سه دههی اخیر روسیه پایینتر است. آشناترین نام در این میان برای آنان آلکساندر سولژنیتسین است، در که چندین اثر او به فارسی برگردانده شده است.
یازدهم دسامبر ۲۰۱۸ صد سال از زادروز آلکساندر ایسایِویچ سولژنیتسین (۱۹۱۸-۲۰۰۸)، نویسنده، اندیشمند و فعال اجتماعی برجسته و برندهی جایزهی ادبی نوبل ۱۹۷۰ میگذرد. آلکساندر سولژنیتسین در حیات فرهنگی روسیهی سدههای بیستم و بیست و یکم جایگاه ویژهای دارد. آثار او نقطهی عطفی در تاریخ پیشرفت اندیشهی بشر به وجود آوردند و نه تنها به فرهنگ روسیه غنا بخشیدند، بلکه سهم ارزندهای در ادبیات، تاریخ و فلسفهی جهان ادا کردند. نوشتههای سولژنیتسین به ویژه در روزگار فعلی که تاریخ، جلو چشمان ما، دوباره به جوش و خروش درآمده است، اهمیت بسیار دارند. آثار او که بر اساس تعمق در تاریخ جهان و نقش فردفرد انسانها در آن شکل گرفتهاند به بسیاری از پرسشها و چالشهای دنیای امروز پاسخ میدهند.
به سختی میتوان منکر اهمیت آثار سولژنیتسین و سهم او در ادبیات روسیه شد و درست به همین علت بود که ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه، فرمانی برای بزرگداشت یکصدمین زادروز او صادر کرد.
سراسر امسال در روسیه و کشورهای دیگر برنامههایی به یاد سولژنیتسین به اجرا درآمد. شمار فراوانی همایش، میز گرد، عرضهی کتاب، و نمایشگاههای مرتبط با زندگی و آثار او برگزار شد. در مسکو از تندیس او و خانه ـ موزهای در خیابان تِوِر پردهبرداری شد. مایهی خوشحالی است که در ایران نیز برنامهای برای بزرگداشت سولژنیتسین برپا میشود. همایش «سولژنیتسین و ادبیات مهاجرت» در مؤسسهی «شهر کتاب» در تهران از رخدادهای مهم امسال خواهد بود.
برای دستاندرکاران و شرکتکنندگان، همایشی موفق و پربار آرزو دارم.
مدیر «خانهی مهاجران روس» آلکساندر سولژنیتسین، و.آ.ماسکْوین