اعتماد: من ربات نیستم. در کرانه دریاچهای در جنوب آلپ نشستهام و به فاصلهای دور خیره شدهام، جایی که خاکستری متمایل به سبز دریاچه با طوسی روشنهای مه غلیظ و خاکستری تیرههای رعبآور ابرهای بارانزا درهم آمیخته و تار میشوند. دلم میخواهد آبتنی کنم و به جای اینکه با لغات کشتی بگیرم، تلاش میکنم طیف پر تنوع رنگ طوسی را که از پنجره اتاق کلبه ساحلیام خودنمایی میکند، نامگذاری کنم. و در حیرت از قدرت شاعرانه هواشناسان که برای گفتن این واقعیت که هوا ابری است چه لغتهایی که در برندارند. یا شاید آنها هم رباتهایی هستند که گزارشهای هواشناسی را مینویسند؟
از دو یا سه سال پیش، گزارشهای بسیاری با مضمون «رباتهایی که متن روزنامهنگاری میکنند و به جای روزنامهنگاران مینویسند» در رسانهها منتشر میشود. با ترکیبی از ترس و تحسین، روزنامهنگاران هر روز در حال نزدیکتر شدن به پدیده «همکارِرباتم» هستند. حتی برخی معتقدند که این متنها توسط خود رباتها نوشته شدهاند زیرا نه تنها بسیار به هم شبیه هستند بلکه همه از پرداختن به شرح جزییات عملکرد داخلی رباتها خودداری کرده و بیشتر به بررسی امکانات و محدودیتهای آنها پرداختهاند.
شرکت نوپای «ناراتیو ساینس» میگوید که وبسایت «فوربز» گزارشهای سالانه خود را با خلاصههایی اتوماتیک تولید شده، تامین میکند. در صحبت یک خبرنگار مجله وایرد با یکی از بنیانگذاران این شرکت در سال ۲۰۱۱ گفته میشود که در ۱۵سال آینده حدود ۹۰ درصد از تمامی متون روزنامهنگاری توسط ربات-نرمافزارها تولید میشود و اگر تا قبل از سال ۲۰۲۰ یک ربات-خبرنگار برنده جایزه مشهور پولیتزر شود نباید تعجب کنیم. در کنار ناراتیو ساینس به اتوماتید اینسایت نیز بسیار اشاره میشود، شرکت امریکایی تازه تاسیسی که از جولای برای آژانسهای خبری آسوشیتدپرس گزارش عملکرد سالانه تهیه و جمعبندی میکند. در نهایت کواکبوت، این ربات-نرمافزار که توسط یک روزنامهنگار لسآنجلس تایمز تهیه شده براساس اطلاعات سازمان زمینشناسی ایالات متحده توسط حسگرهای از پیش تولید شده حساس به لرزه، هشدارهای آمادهباش در مقابل زمینلرزه را به عموم مخابره میکند.
در بین مولفین این دست متنها در مورد رباتخبرنگاران به ندرت با افراد بدگمان مواجه میشوید. این موضوع دیر یا زود نظر همه را به خود جلب خواهد کرد که تولید متنهای روزنامهنگاری به طور گستردهای میتواند به صورت خودکار و تحت تسلط رباتها انجام شود. روزنامهنگاران خوب قطعا نباید از این پیشرفت بیم داشته باشند زیرا با انجام کارهای روتین توسط رباتها از کارهای روزمره روزنامهنگاری رها میشوند و بیشک زمان بیشتری برای انجام کارها و ایدههای خلاقانه به دست میآورند. اما یکی از جامعهشناسان در زمینه تکنولوژی به نام اونگی موروزو با این نظر مخالف است و منتقد حضور رباتهای روزنامهنگار است. او معتقد است که کنسرسیومهای عظیم هدایتگر ربات-خبرنگارها، که منحصرا با اخبار سفارشی تغذیه میشوند، میتوانند خطر جدیای برای دموکراسی باشند.ترقی مداوم تکنیکها و دانش رایانهای سبب شده که ما پیوسته انتظارات و امیدهای متهورانهتری را طلب کنیم اما آیا ممکن است یک ربات مقالهاش در مورد رباتها را با «من» شروع کند؟ در کلبه ساحلی، کیلومترها دورتر از دفتر تحریریه، خیره به لغات مابین کاغذها با متنهایی از ربات- خبرنگارها، یک آن به نظرم میرسد که انگار این مقاله روزنامه نه تنها در مورد پیشرفت زبان رایانهها نیست بلکه در اصل میتواند در مورد یک تغییر در درک روزنامهنگاری یا تنگنای جایگاه متنهای خبری و شاید هم صحت و سرعت اطلاعات خبری باشد.