غریب طوس به روایت سنایی تا قیصر امین‌پور

هنرآنلاین:  در سالروز رحلت حضرت امام رضا (ع) نگاهی می‌کنیم به گلچینی از اشعار در مدح امام رضا (ع) در شعر فارسی. شعرهایی از سنایی غزنوی، خاقانی، جامی و وحشی بافقی از شاعران ادب کلاسیک و همچنین اشعاری از دوران مشروطه و البته معاصر برای مخاطبان گزین شده است که ذیلاً از نظرتان می‌گذرد.

سنایی غزنوی

 دین را حرمیست در خراسان / دشوار تورا به محشر آسان

از معجزه‌های شرع احمد / از حجت‌های دین یزدان

همواره رهش مسیر حاجت/پیوسته درش مشیر غفران

***

بی نام رضا همیشه بی نام / بی شأن رضا همیشه بی شأن

خاقانی

 چه سبب سوی خراسان شدنم نگذارند /عندلیبم به گلستان شدنم نگذارند

نیست بستان خراسان را چون من مرغی/مرغم آوخ سوی بستان شدنم نگذارند

روضه‌ی پاک رضا دیدن اگر طغیان است/شاید آر بر ره طغیان شدنم نگذارند

***

به خراسان شومان شاءالله/ن ره آسان شومان شاءالله

نه نه تا حکم زسلطان چه رسد/تا به فرمان شومان شاءالله

گردهدرخصه کنم نیت طوس/شبه رضوان شومان شاءالله

گردآن روضه چون پروانه‌ی شمع/مست جولان شومان شاءالله

عبدالرحمن جامی

سلام ٌعلی آل طه ویاسین /سلام ٌ علی آل خیر النّبیّین

سلام ٌعلی روضهٍ حلَّ فی‌ها / امامً یباهی بِهِ المُلک َوَالدّین

زفضل وشرف بینی او را جهان/اگر نبوّدت تیره چشم جهان بین

پی عطر روبند حوران جنّت /غبار دیارش به گیسوی مشکین

اگر خواهی آری به کف دامن او/برو دامن از هر چه جزاوست برچین

چو جامی چشد لذّت تیغ مهرش/چه غم گر مخالف کشد خنجر کین

وحشی بافقی

تا شنید از باد پیغام وصال یار گل / برهوا می‌افکند از خرّمی دستار گل

گر نمی‌آید زطوف روضه‌ی آل رسول/چیست مهر آن که آورده است بر طومار گل

نخل باغ دین علی موسی جعفر که هست/باغ قدر ورفعتش را ثابت وسیار گل

آنکه بر دیوار گلخن گردمد انفاس لطف/عنکبوت وپرده را سازد برآن دیوار گل

نخل اگر با موم سازی در ریاض روضه‌اش/گردداز نشو ونما سر سبزوآرد بار گل

ای که دادی دانه‌ی انگور زهر آلوده‌اش/کشت کن اکنون به گلزاری که باشد بار گل

 فرخی یزدی

 تامدح گویم از سلطان دین رضا/آن آفتاب دین ارواحنا فدا

آن پادشاه جود آن معدن سخا/منظور آیه‌ی والشمس والضحی

حزین لاهیجی

خوش آن دل که به یاد تو رشک چمن شود/زلفت سمن، بهار خطت یاسمن شود

ریزم زبس به یاد عقیق لبت سرشک/دامن زکاوش مژه کان یمن شود

***

خواهم تن شکسته سپارم به ارض طوس /گرددچو خاک خاک در بوالحسن شود

شاها تویی که خسرو خاور غلام توست /نبود روا که تیره مرا انجمن شود

مگذار بیش ازاین زسپهر ستم مدار/جان حزین خسته اسیر محن شود

واعظ قزوینی

یارب به فضل خویش گناهان ما ببخش/از تست جمله بخشش واز ما خطا ببخش

ین نامه‌ها به گریه‌ی کاظم بشو زجرم /این جهل‌ها به دانش وعلم رضا ببخش

ملک الشعرای بهار

بوی خون ای باد از طوس سوی یثرب بر /با نبی برگوی از تربت خونین پسر

عرضه کن بر وی کز حالت فرزند غریب/وآن مصیبت‌ها آیا بودت هیچ خبر

اشرف مازندرانی

فصل سرما شد که دیگر دستها افتد زکار /همچو ایّام خزان وبرگ ریزان چنار

بس که از حدّ رفته است آسیب دست انداز دی /برف نبود آنچه می‌بینی به تیغ کوهسار

کوه با تیغ وکفن در عذر خواهی آمده است/بر در شاه خراسان حجّت پروردگار

نقّد حیدر بوالحسن سلطان علی موسی الّرضا/هشتمین نوباوه‌ی بستان سرای هشت وچار

***

داورا مسکین نوازا، فیض بخش عالما/ای غریبان را هوای بارگاهت سازگار

بعد عمری کز ترّددهای بی جای سفر/خورده بودم روی دست از دستبرد روزگار

چون حنا باز آمدم از هند باروی سیاه /می‌روم از دست اگر لطفت نباشد دستیار

آرزو دارم که جایم در پناه خود دهی/تا بسایم از تفاخر سر بر اوج اعتبار

می‌تواند کرد، بی نام ونشانی را چو من /یک نگین واری زمین از آستانت نامدار

مهدی اخوان ثالث

بعد چل سال که ری داشت چو محبوس مرا/می‌کشد عشق دگرباره سوی توس مرا

کاش زآغاز نمی‌آمدم از توس به ری /که به انجام نبود این همه افسوس مرا

من که دست پدر خویش نمی‌بوسیدم/مشهد توس فرا خواند به پابوس مرا

قیصر امین پور

چشمه‌های خروشان تورا می‌شناسند/موج‌های پریشان تورا می‌شناسند

پرسش تشنگی را تو آبی، جوابی/ریگ‌های بیابان تو را می‌شناسند

نام تو رخصت رویش است و طراوت/ زین سبب برگ و باران تو را می‌شناسند

از نشابور با موجی از لا گذشتی/ای که امواج طوفان تو را می‌شناسند

اینک ای خوب فصل غریبی سر آمد/چون تمام غریبان تو را می‌شناسند

کاش من هم عبور تو را دیده بودم /کوچه‌های خراسان تو را می‌شناسند