جوزف برودسکی در۲۴ می ۱۹۴۰ میلادی در لنینگراد به دنیا آمد.
وی از کودکی به اشعار روسی علاقهمند بود. به دلیل ناهماهنگیهایی که از
لحاظ سطح معلومات بین وی و معلمانش بود، در سال ۱۹۵۵ مدرسه را ترک و شروع
به کارکردن کرد. از همان زمان نیز سرودن شعر را آغاز کرد و به دلیل اشعارش
از جانب مقامات روسی انگل جامعه نامیده شد و در سال ۱۹۶۴ به اردوگاه کار
اجباری در سیبری تبعید شد. در سال ۱۹۶۵ اولین دسته از اشعار وی به زبان
انگلیسی و در آمریکا انتشار یافت. اولین اشعار وی تحت تأثیر شاعر روسی، آنا
آخماتووا بود.
وی درسال ۱۹۸۷ برنده جایزه نوبل ادبیات شد و در ۲۸ژانویه ۱۹۹۶ درگذشت.
اگر حافظه یاری کند
تبعید هر آدمی را، به خصوص هر نویسنده ای را، دو پاره می کند؛ یک پاره گذشته ای است که با زبان خودت به آن فکر می کردی و بخشی از هویت توست و دیگری اکنونی که در آن سرگشته و با لکنت می کوشی زندگی کنی و به یاد آوری. جوزف برودسکی، برنده ی نوبل ادبیات سال ۱۹۸۷، در چنین جایی ایستاده است. او هر چند زندگی اش حتی در تبعید هم به روسیه گره خورده بود، هیچ وقت حکومت شوروی را نپذیرفت؛ هر چند به آمریکا رفت، اسیر غرب گرایی نشد؛ هر چند می گفت به زبان روسی تعلق دارد، به انگلیسی نوشت. همین بی درکجایی بود که سکوی پرش جستارهایش شد، تا در زبان جدید از چنگال بی رحم خاطرات نجات یابد و بتواند باز به چنگ شان بیاورد، تا خانه ای نو برای خودش بسازد: این بار درون زبانی تازه، با خشت ادبیات، زیر سقف حافظه ای نویافته.
.اگر حافظه یاری کند، چهار جستار است با محوریت فراموشی و بهیادآوردن. به طور دقیقتر دو جستار از چهار متن داخل کتاب را نویسنده دربارهی خودش و بهیاد آوردن وطن در سالهای تبعید نوشته و دو جستار دیگر را با محوریت دو شخصیت ادبی (نادژدا ماندلشتام و آندری پلاتونوف) دربارهی وضعیت ادبیات روسی شکل داده است. جوزف برودسکی این جستارها را به زبان انگلیسی مینویسد تا بهقول خودش، وطن، والدین و خاطراتش را از انقیاد زبان روسی نجات بدهد.
اگر حافظه یاری کند
نویسنده کتاب: جوزف برودسکی
مترجم کتاب: طهورا آیتی
ناشر: اطراف
نوبت چاپ: اول
سال چاپ: ۱۳۹۸
روسها هشتادمین سالروز تولد برودسکی شاعر محبوب قرن بیستم شان را با برنامه های مختلف آنلاین گرامی داشتند:
https://rg.ru/2020/05/24/v-chest-iubileia-brodskogo-projdet-muzykalnyj-onlajn-marafon.html