دنیا دست کیست؟

آرمان: نشر هونار تازه‌ترین عنوان خود را به کتابی با عنوان «دنیا دست کیست؟» اختصاص داده است، کتابی که دربردارنده برخی سخنرانی‌ها و مصاحبه‌های نوام چامسکی؛ زبانشناس، فیلسوف و دانشمند شناخته شده حوزه علوم شناختی است و با ترجمه ضیاءالدین خسروشاهی و مسعود حسن‌پور، روانه بازار کتاب شده.

بی‌شک نوام چامسکی یکی از چهره‌های آکادمیک عرصه فعالیت سیاسی و کنشگری خستگی‌ناپذیر است. او در نودسالگی هنوز پر انرژی و در جست‌وجوی جواب پرسش‌های خویش و دیگران در پهنای جهان است. چامسکی اصالتا زبانشناس است، ولی چندسالی است که به حوزه سیاسی- اجتماعی روی آورده و بسیار موفق و اثرگذار بوده است. تا به امروز از او چندین کتاب و مقاله چاپ و پخش شده که به زبان‌های مختلف نیز برگردانده شده است. او در ایران نویسنده و محققی نام‌آشناست و آثارش به‌طور وسیع ترجمه و چاپ شده است.

آرتور نایمن، گردآورنده و ویراستار این کتاب درباره چامسکی نوشته است: «نوام چامسکی نویسنده معاصری است که آثارش مورد بیشترین استناد قرار گرفته است؛ در طول تار یخ او مقام هشتم را در این حوزه به دست آورد که پس از کارل مارکس، لنین، شکسپیر، ارسطو، انجیل، افلاطون و فرو ید قرار می‌گیرد. او در خارج از آمریکا بسیار مورد توجه قرار گرفته، و به عبارت ساده در سطح جهانی مهم‌ترین منتقد اجتماعی-سیاسی معاصر است. ولی عقاید سیاسی‌اش در درون خاک آمریکا به حاشیه رانده شده است. بی‌اغراق او به‌همثابه راوی کتب عهد عتیق مذهبی عصر مدرن، پیام‌آوری است بدون پذیرش در خا ک خود، یعنی آمریکا!» «آمریکا واقعا چه می‌خواهد؟»، «ویرانگر برون‌مرز»، «شست‌وشوی مغزی در داخل آمریکا»، «مرفهان اندک و فرودستان بی‌شمار»، «اقتصاد نوین جهانی»، «دروغ‌ها و دموکراسی» و «آمریکا یک کشور جهان سومی می‌شود»، سرفصل برخی از بخش‌های این کتاب به شمار می‌آید. این اندیشمند منتقد به نظام سلطه‌طلبانه آمریکا و نقشش در برخی تحرکات این کشور در خاورمیانه، نقدهای بسیاری نوشته است، ازجمله ارتباط و مواجهه آن با کشورهایی چون عراق و کویت و... او در این کتاب با اشاره به جنگ خلیج فارس نوشته است: «صدام حسین گانگستر جانی بود. از پیش از جنگ خلیج فارس هم همین بود، زمانی‌که دوست ما و شریک تجاری مورد توجه ما بود. تعرضش به کویت مطمئنا در گستره بسیاری جنایات مشابه که آمریکا و همپیمانانش انجام می‌دادند، به‌هیچ‌وجه به وحشتناک بودن برخی هم نمی‌رسید. مثلا تجاوز به اندونزی و الحاق تیمور شرقی، به‌لطف حمایت قاطع آمریکا و هم‌پیمانانش، به‌طور نسبی به نسل‌کشی پهلو می‌زد. شاید یک‌چهارم جمعیت هفتصدهزار نفری آن کشته شدند، قتل‌عامی بزرگ‌تر از قتل عام پول پوت نسبت به جمعیت، در همان سال‌ها.» اگرچه تمامی مصاحبه‌ها و سخنرانی‌های تکمیل شده در این کتاب اساسا در دهه ۱۹۹۰ انجام گرفته و بعضی از آنها در اواخر دهه ۱۹۸۰، اما آنچه در این اثر می‌خوانید از مطالب شنیداری رادیوها و رسانه‌های امروزی فراتر است و ذهنیات چامسکی را به‌درستی شرح می‌دهد. تحلیل‌های چامسکی چنان عمیق و دوراندیشانه است که همواره روزآمد به نظر می‌رسد و با گذر زمان بیشتر می‌درخشد.