جمعه، ۷ اردیبهشت ۱۴۰۳
به مناسبتی در معرّفی فیروزان گفتم شناگری است خواهان پهنه‌ی دریا نه تنگنای استخر. در مسند مدیریت هر سازمانی نشسته فضای آن را در شئون متعدّد وسعت بخشیده و از هر حیث سالم و به دور از آلودگی و فساد نگه داشته است. او هماره به آن گرایش داشته که با دستیاران و همکاران خود رابطه‌ی انسانی برقرار کند. از این رو، کارگردانان حوزه‌ی مدیریتش صمیمانه برنامه‌های عملیاتی او را اجرا کرده‌اند و دستاوردهای او در دوره‌ی تصدّی چشمگیر بوده است.
فیروزان در انتخاب مسئولان امور قوّه‌ی تشخیص کم‌نظری دارد و با سماحت خود آنان را شیفته‌ی خویش می‌سازد؛ هنرها و توانائیهای یکایک آنان را می‌سنجد، به ابتکار آنان میدان می‌دهد؛ و به نسبت سهمشان در فراورده‌های سازمان قدر و حرمت و اجرشان را منظور می‌دارد. وی در قبال ضعفها و کجرویها نیز بیشتر به اقدامات تربیتی تمایل دارد تا تنبیهی. کوتاه سخن، فیروزان در مدیریت با انسانها سروکار دارد نه با مهره‌ها.
فیروزان از قماش مدیرانی نیست که مقام خود را به منزله‌ی پلّه‌ای از نردبان ترقّی تلقّی می‌کنند و خود را هم از نخست مهمان سازمان می‌شمارند. وی، به خلاف، سازمان حوزه‌ی مدیریت خود را خانه‌ی ملکی خویش می‌بیند نه اجاره‌ای؛ به نگهداری آن، مرمّت آن، توسعه‌ی آن، خاطراتی که از آن دارد دلبسته است. حکم مربّی تیم فوتبالی را دارد که درصدد تقویت تیم خود و بالا بردن جایگاه آن و کسب شهرت و اعتبار برای آن است.
اقدام متهوّرانه‌ی او در بنیانگذاری شهر کتاب و وسعت بخشیدن به آن و تبدیل آن به بنیاد فرهنگی فعّال ستودنی است. لازمه‌ی توفیق در این اقدام، آن هم در شرایط بس دشوار، حلّ مشکلات عدیده‌ی مادّی و سازمانی بود و امکانات صرفاً دولتی جوابگوی آنها نمی‌توانست باشد. و فیروزان تنها در پرتو روابط جانبی مختص خود توانست بر آن فائق آید.
شهر کتاب در عرصه‌ی توزیع و نشر هم از حیث گزینش آثار و هم از حیث وسعت دایره‌ی عرضه‌ی آنها هماره در رأس مراکز انتشاراتی جای داشته و هم از حیث آراستگی و نظم و انتظام فضای نشر کتاب جلب نظر کرده است.
لازمه‌ی موفقیت در این اقدام، آن هم در شرایط بس دشوار حل مشکلات عدیده‌ی مادّی و سازمانی بود. این سازمان یگانه سازمان نشر و توزیعی در ایران است که تنها به عرضه‌ی کتاب قناعت نکرده بلکه، با تشکیل جلسات هفتگی معرّفی و نقد گزیده‌های تازه‌های نشر، جامعه‌ی کتابخوان را به مجاری سالم و درست رهنمون گشته است. این جلسات با اقبال کم‌نظیر فرهیختگان و علاقه‌مندان به کتابخوانی روبرو گشته و در بالا بردن سطح ارزش‌سنجی و فرهنگ و ذوق خوانندگان نقش مؤثری داشته است.
همچنین دوره‌های متعدّد و مستمر آموزشی آزاد و رایگان به عطش نسل جوان برای کسب معلومات تازه جواب مساعد داده است.
در نقد و بررسی و هم در فعالیتهای آموزشی از امکانات مراکز دانشگاهی و از شخصیتهای سرشناس نسل پیشین و نسل تازه بهره‌جویی شده است.
برنامه‌ی نقد و بررسی همچنین دوره‌های آموزشی به ادبیات و علوم انسانی محدود بوده و شاید گشودن راه برای علوم دقیقه و دستاورد نوبه‌نو نیز بتواند در برنامه‌ی فعالیتهای این بنیاد قرار گیرد.
رابطه و تبادل فرهنگی با کشورهای دیگر، هرچند بسیار محدود و در سطحی نه چندان شایسته، کوره راهی برای ارتباط وسیعتر و عمیقتر و در سطح علمی و فرهنگی در خور گشوده است. البته ارتقای رابطه به سطح بالاتر مستلزم مدیریتی به درجات قویتر و فرهیخته‌تر است.
در گامهای آینده، بالا بردن سطح فرهنگی شعبات شهر کتاب در شهرستانها می‌تواند در برنامه قرار گیرد که در حال حاضر جوابگوی توقّع و انتظار جامعه‌ی علمی و ادبی در استانها و شهرستانها نیست.
در مواردی، صرفاً ذوق و روابط شخصی متولّیان شهر کتاب در نقد و آموزش دخیل بوده که در عرصه‌ی علم و ادب و فرهنگ مقبول نیست و جا دارد، در تولیت این امور، مشاوره با جمع صاحبنظران و نه ذائقه و رأی شخصی در سطح نه چندان موجّه و معتبر اساس قرار گیرد.
در ارتباط با کشورهای دیگر نیز شایسته است از بده‌بِستان‌های هزینه‌بردارِ بی‌فایده یا کم‌ارزش پرهیز شود و تعامل و تبادل فرهنگی در سطح مقبول صورت گیرد.
از حیث عرضه‌ی آثار زبده‌ی ناشران معتبرِ کشورهای راقیه در ایران خلأ محسوس وجود دارد که جا دارد شهر کتاب در حدّ امکانات خود در پر کردن این خلأ سهیم گردد.
همچنین از حیث عرضه‌ی مجلّات معتبر به ویژه در زمینه‌ی نقد کتاب مثل Literary Times یا Quinzaime (به زبان فرانسه) جا دارد شهر کتاب پیشگام گردد.
برای آقای فیروزان و همکارانشان در خدمات فرهنگی ــ فرهنگ‌پروری و فرهنگ‌سازی ــ مزید توفیق از باری تعالی مسئلت دارم.
نشانی: تهران، خیابان شهید بهشتی، خیابان شهید احمدقصیر (بخارست)، نبش کوچه‌ی سوم، پلاک ۸
تلفن: ۸۸۷۲۳۳۱۶ - ۸۸۷۱۷۴۵۸
دورنگار: ۸۸۷۱۹۲۳۲
تمام محتوای این سایت تحت مجوز بین‌المللی «کریتیو کامنز ۴» منتشر می‌شود.
