زندگی، شخصیت، زبان و اندیشهی شمس، تأمّلبرانگیز است. او یکی از نوادرِ تاریخ و فرهنگ ایران است که تمام عمر سعی در پنهان کردنِ خود داشته و مولانا او را از پشتِ ابر بیرون کشیده و مانندِ آفتاب شهرهی آفاق کرده است.
شناختِ زوایای باریکِ این چهار، یعنی: "زندگی، شخصیت، زبان و اندیشهی شمس"، هم برای فهم تاریخِ فرهنگیِ ما بسیار نکتهها در بر دارد، و هم برای نزدیک شدنِ بیشتر به شناختِ صحیح و واقعبینانه از مولانا. هرچه باشد، این "نابغهی تمامِ قرون و اعصار را"، شمس "از میان قومِ ناهموار بیرون کشیده و نگذاشته تا او را به زیان بَرَند".
اینک مقالات شمس در دسترس است و میتوان شمس را بر اساسِ گفتههای خودش شناخت. مقالات متنی است فراهمآمده از سخنانِ شمس، در دورانی که او در قونیه اقامت داشته و با مولانا همنشین بوده است. برای شناختِ شمس و مولانا، مقالات اهمیت درجه اول دارد؛ اما متنِ آن در جاهای بسیار به دلایل گوناگون مُجمل و مبهم است و حتی در مواردی بدونِ ربط و پیوندِ مشخص؛ از این رو بازخوانی و واکاویِ مکرّر می طلبد.
علاوه بر این، مقالات شمس مولانایی را می شناساند که هنوز آن مولانای وردِ زبانها نشده بوده است، یعنی مولانای فقیه و خطیب در حدود ۱۵،۱۴ سال پیش از آغازِ سرایشِ مثنوی.
پنجمینوششمین نشست از مجموعه درسگفتارهایی دربارهی شمس تبریزی در روز چهارشنبه اول و هشتم آبان ساعت ۱۶:۳۰ به «نکتههایی در شناختِ شمس تبریزی و مقالاتِ او» اختصاص دارد که با سخنرانی دکتر مهدی سالارینسب، در مرکز فرهنگی شهرکتاب واقع در خیابان شهیدبهشتی، خیابان شهید احمد قصیر(بخارست)، نبش کوچه سوم برگزار میشود.